در این نوشته کوتاه در یک جمع بندی، به ویژگیهای علم فلسفه علم اصول و محتوای موضوعی فلسفه علم اصول و چارچوب پیشنهادی آقای لاریجانی در مورد فلسفه اصول که خلاصه ای از مطالب کتاب فلسفه علم اصول ایشان است، اشاره ای می شود.
ویژگیهای علم فلسفه علم اصول:
- رشته فلسفی که به مطالعه سیستماتیک علم اصول می پردازد، (برگرفته از تعریف بنجامین از فلسفه علم)
- مجموعه مباحثی که ناظر به علم اصول است و نسبت به آن درجه دوم به حساب می آید.
- مجموعه مسائلی که درباره علم هستند و نه درون علم،
- تحلیل و توصیف علم از جهات مختلف شامل منطق، روش شناسی، جامعه شناسی و تاریخ علم (برگرفته از تعریف بنجامین از علم علم)
محتوای موضوعی فلسفه علم اصول:
- هدف و غایت علم اصول،
- موضوع و مسائل علم اصول،
- مبانی علم اصول،
- پیش فرضهای علم اصول،
- مبادی علم اصول،
- روشهای پژوهش در علم اصول،
- ابزارهای علم اصول،
- مفاهیم علم اصول (مفاهیمی مانند حسن و قبح عقلی، اعتباریات، و ...)
- تعیین حدود و قلمرو علم اصول، ارتباط و جایگاه علم در منظومه جامع رشته های علمی،
- فعالیت علمی عالمان اصولی و جریان تاریخی و اجتماعی علم اصول،
- محصولات و نتایج علم اصول، آثار علم اصول بر دیگر علوم،
چارچوب پیشنهادی آقای لاریجانی در مورد فلسفه اصول :
- کلیات (تعریف، روش شناسی و جایگاه و رابطه فلسفه اصول با دیگر علوم)
- مبادی عقلی (قطع، حسن و قبح، حجیت، حق، حق الطاعه، ماهیت و منجزیت علم اجمالی، تجری و ...)
- مبادی مربوط به بنای عقلا (سیره و عرف)
- مبادی زبانی (هرمنوتیک، معنی و وضع، حقیقت شرعیه، حقیقت و مجاز، دلالت، استعمال و ...)
- مبادی احکامی (ماهیت، ساختار، مراتب و انواع حکم، واجب و انواع آن،...)